असतील शिते तर जमतील भूते-
एखाद्या माणसाकडून फायदा होणार असला, की त्याच्याभोवती माणसे गोळा होतात.
असंगाशी संग आणि प्राणाशी गाठ -दुर्जन माणसांशी संगत केल्यास प्रसंगी जिवालाही धोका निर्माण होतो.
अडला हरी गाढवाचे पाय घरी-
एखाद्या बुद्धिमान माणसालादेखील अडचणीच्या वेळी मूर्ख, दुर्जन माणसाची विनवणी करावी लागते.
अति शहाणा त्याचा बैल रिकामा-
जो मनुष्य फार शहाणपणा करायला जातो, त्याचे मुळीच काम होत नाही.
अति तिथे माती-
कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक हा शेवटी नुकसानकारकच होतो.
अन्नछत्री जेवणे, वर मिरपूड मागणे- दुसऱ्याकडून आवश्यक ती धर्मार्थ मदत घ्यायची, त्याशिवाय आणखीही काही गोष्टी मागून मिजास दाखवणे.
अंगाला सुटली खाज हाताला नाही लाज- गरजवंताला अक्कल नसते.
अंगावरचे लेणे, जन्मभर देणे-
दागिन्याकरिता कर्ज करून ठेवायचे आणि ते जन्मभर फेडीत बसायचे.
अंतकाळापेक्षा मध्यान्हकाळ कठीण- मरणाच्या वेदनांपेक्षा भुकेच्या वेदना अधिक दुःख दायक असतात.
अंधारात केले पण उजेडात आले -
कितीही गुप्तपणे एखादी गोष्ट केली तरी ती काही दिवसांनी उजेडात येतेच.
अक्कल नाही काडीची नाव सहस्त्रबुद्धे- नावमोठे लक्षण खोटे
अघटित वार्ता आणि कोल्हे गेले तिर्था- अशक्य कोटीतील गोष्ट .
अति झाले अन् आसू आले-
एखाद्या गोष्टीचा अतिरेक झाला की ती दुःखदायी ठरते.
अति परिचयात अवाज्ञा -
जास्त जवळीकता झाल्यास अपमान होऊ शकतो.
अती झाले गावचे अन् पोट फुगले देवाचे- कृत्य एकाचे त्रास मात्र दुसऱ्यालाच
अन्नाचा येते वास, कोरीचा घेते घास-
अन्न न खाणे पण त्यात मन असणे.
अपापाचा माल गपापा-
लोकांचा तळतळाट करुन मिळवलेले धन झपाट्याने नष्ट होते.
अर्थी दान महापुण्य
गरजू माणसाला दान दिल्यामुळे पुण्य मिळते.
आईची माया अन् पोर जाईल वाया-
फार लाड केले तर मुले बिघडतात.
आधी पोटोबा मग विठोबा -प्रथम पोटाची सोय पाहणे, नंतर देवधर्म करणे.
आपलेच दात आपलेच ओठ-
आपल्याच माणसाने चूक केल्यास अडचणीची परिस्थिती निर्माण होते.
आयत्या बिळावर नागोबा-
एखाद्याने स्वतःकरिता केलेल्या गोष्टीचा आयता फायदा घेण्याची वृत्ती असणे.
आंधळा मागतो एक डोळा देव देतो दोन डोळे - अपेक्षेपेक्षा जास्त फायदा होणे.
आपण हसे लोकाला, शेंबूड आपल्या नाकाला -
ज्या दोषाबद्दल आपण दुसऱ्याला हसतो तो दोष आपल्या अंगी असणे.
आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास-
मुळातच आळशी असणाऱ्या माणसांच्या बाबतीत त्यांच्या आळशी वृत्तीला पोषक, अवस्था निर्माण होणे. गोष्टीचा आयता फायदा घेण्याची वृत्ती असणे.
आंधळं दळतं कुत्र पीठ खातं-
एकाने काम करावे दुसऱ्याने त्याचा फायदा घ्यावा.
आंधळ्या बहिऱ्यांची गाठ - एकमेकांना मदत करण्यास असमर्थ असणाऱ्या दोन माणसांची गाठ पडणे.
अगं अगं म्हशी, मला कोठे नेशी ? -
चूक स्वतःच करून ती मान्य करावयाची नाही उलट ती चूक दुसऱ्याच्या माथी मारून मोकळे व्हायचे.
अडली गाय फटके खाय एखादा माणूस अडचणीत सापडला, की त्याला हैराण केले जाते.
आपला हाथ जगन्नाथ -
आपली उन्नती आपल्या कर्तृत्वावरच अवलंबून असते.
असेल त्या दिवशी दिवाळी नसेल त्या दिवशी शिमगा -
अनुकूलता असेल तेव्हा चैन करणे आणि नसेल तेव्हा उपवास करण्याची पाळी येणे.
अंगठा सुजला म्हणून डोंगराएवढा होईल का? - कोणत्याही गोष्टीला ठराविक मर्यादा असते.
अवशी खाई तूप आणि सकाळी पाही रूप -अतिशय उतावळेपणाची कृती.
अति खाणे मसणात जाणे -
अति खाणे नुकसान कराक असते.
अठरा नखी खेटरे राखी, वीस नखी घर राखी- मांजर घराचे तर कुत्रे दाराचे रक्षण करते.
अवचित पडे, नि दंडवत घडे - स्वतःची चूक झाकण्याचा प्रयत्न करणे.
अवसबाई इकडे पुनवबाई तिकडे - एकमेकींच्या अगदी विरूद्ध बाजू.
अंथरूण पाहून पाय पसरावे -
आपली ऐपत, बकूब पाहून वागावे.
अंगापेक्षा बोंगा मोठा मूळ गोष्टीपेक्षा तिच्या आनुषांगिक गोष्टींचा बडेजाव.
आपली पाठ आपणास दिसत नाही. स्वतःचे दोष स्वतःला दिसत नाहीत.
आजा मेला नातू झाला
एखादे नुकसान झाले असता, त्याच वेळी फायद्याची गोष्ट.
आत्याबाईला जर मिशा असत्या तर नेहमी एखाद्या कामात जर तर या शक्यतांचा घडणे, विचार करणे.
आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे - फक्त स्वतःचाच तेवढा फायदा साधून घेणे. आपला स्वार्थ साधण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीला लहान वस्तू देऊन मोठी वस्तू मिळविणे.
आपण मेल्यावाचून स्वर्ग दिसत नाही अनुभवाशिवाय शहाणपण नसते.
आपले नाक कापून दुसऱ्यास अपशकुन
दुसऱ्याचे नुकसान करण्यासाठी प्रथम स्वतःचे नुकसान करून घेणे.
आधीच मर्कट तशातही मद्य प्याला आधीच करामती व त्यात मद्य प्राशण केल्याने अधिकच विचित्र परिस्थिती निर्माण होते.
अडक्याची अंबा, आणि गोंधळाला रुपये बारा -मुख्य गोष्टी पेक्षा अनुषांगिक गोष्टीचाच खर्च जास्त असणे .
आग रामेश्वरी, बंब सोमेश्वरी- रोग एकीकडे, उपाय भलतीकडे.
आयजीच्या जीवावर बायजी उदार दुसऱ्याचा पैसा खर्च करून औदार्य दाखवणे.
आग खाईल तो कोळसे ओकेल
जशी करणी तसे फळ
आठ पूरभय्ये नऊ चौबे
खुप निर्बुद्ध लोकांपेक्षा चार बुद्धीमान पुरेसे
आधणातले रडतात व सुपातले हसतात
संकटतात असतांनाही दुसऱ्याचे दुःख पाहूण हसू
इकडे आड तिकडे विहीर दोन्ही बाजूंनी सारखीच अडचणीची स्थिती निर्माण होणे.
इच्छी परा ते येई घरा आपण जे दुसऱ्याच्या बाबतीत चिंतीतो तेच आपल्या वाट्याला येणे येते.
इच्छिलेले जर घडते तर भिक्षुकही राजे होते-
इच्छेप्रमाणे सारे घडले तर सारेच लोक धनवान झाले असते.
इन मिन साडे तीन
एखाद्या कारणासाठी अगदी कमीत कमी लोक हजर असणे.
ईश्वर जन्मास घालतो त्याचे पदरी शेर बांधतो जन्मास आलेल्याचे पालन पोषण होतेच. निर्माण होते.
आपला तो बाब्या दुसऱ्याचे ते कारटे - स्वत च्या बाबतीत असणारे चांगले विचार दुसऱ्याच्या बाबतीत न् ठेवण्याची वृत्ती असणे.
इन मिन साडे तीन
एखाद्या कारणासाठी अगदी कमीत कमी लोक हजर असणे.
ईश्वर जन्मास घालतो त्याचे पदरी शेर बांधतो
जन्मास आलेल्याचे पालन पोषण होतेच.
उथळ पाण्याला खळखळाट फार अंगी थोडासा गुण असणारा माणूस जास्त बढाई मारतो. उथळ पाण्याला खळखळाट फार ज्ञान कमी दिखावा जास्त.
उंदराला मांजर साक्ष ज्याचे एखाद्या गोष्टीत हित आहे त्याला त्या गोष्टीबाबत विचारणे व्यर्थ असते किंवा एखादे वाईट कृत्य करत असताना एकमेकांना दुजोरा देणे.
उचलली जीभ लावली टाळ्याला दुष्परिणामाचा विचार न करता बोलणे. - उथळ पाण्याला खळखळाट फार ज्ञान कमी दिखावा जास्त.
उतावळा नवरा गुडघ्याला बाशिंग अतिशय उतावीळपणाचे वर्तन करणे.
उठता लाथ बसता बुक्की
प्रत्येक कृत्याबद्दल अद्दल घडविण्यासाठी पुन्हा पुन्हा शिक्षा करणे उडत्या पाखराची पिसे मोजणे अगदी सहज चालता चालता एखाद्या अवघड गोष्टीची परीक्षा करणे.
उतावळी बावरी (नवरी) म्हाताऱ्याची नवरी
अति उतावळेपणा नुकसान कारक असतो.
उद्योगाचे घरी रिद्धि सिद्धी पाणी भरी जेथे उद्योग असतो तेथे संपत्ती येते.
उंबर पिकले आणि नडगीचे (अस्वलाचे) डोळे आले
फायद्याची वेळ येणे पण लाभ न घेता येणे.
उराचे खुराडे आणि चुलीचे तुणतुणे
अतिशय हालाखिची स्थिती.
उंदीर गेला लुटी आणल्या दोन मुठी प्रत्येक मनुष्य आपल्या क्षमतेनुसार काम.
उकराल माती तर पिकतील मोती मशागत केल्यास चांगले पीक येते.
उखळात डोके घातल्यावर मुसळाची भीती कशाला ?
एखादे कार्य अंगावर घेतल्यानंतर त्यासाठी पडणाऱ्या श्रमांचा विचार करायचा नसतो.
उचल पत्रावळी, म्हणे जेवणारे किती ? - जे काम करायचे ते सोडून देऊन भलत्याच चौकशा करणे.
उडाला तर कावळा, बुडाला तर बेडूक एखाद्या गोष्टीची परीक्षा होण्यासाठी काही काळ वाट पाहावी लागते.
उधारीची पोते, सव्वा हात रीते- उधारीने घेतलेला माल नेहमीच कमी भरतो.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा